Activiteitenkaarten versus een uitgebalanceerd vocabulaire

6 minuten lezen

Gebruik kernwoorden in combinatie met mappen met randwoorden in plaats van alleen activiteitenpagina's.

Het is tijd voor de eerste communicatiestappen van de OC-gebruiker. Je hebt al een begin gemaakt met het personaliseren van het vocabulaire, maar we zijn nog niet klaar. In dit artikel bespreken we het gebruiken van de activiteitenmappen in het OC-systeem.

Over activiteitenkaarten

Jarenlang werkten we met activiteitenkaarten voor OC-gebruikers.

Activiteitenkaart over eten
Activiteitenkaart over eten

Op een activiteitenkaart staat het vocabulaire dat hoort bij een specifieke activiteit. De kaarten met woorden en korte zinnetjes zijn vaak light-tech en worden gebruikt in plaats van een uitgebreid OC-systeem. Vaak zijn teams uren bezig om kaarten te maken en te verzamelen voor allerlei verschillende activiteiten.

Beperkingen van activiteitenkaarten

Er zit een aantal beperkingen aan het gebruik van activiteitenkaarten als OC.

Activiteitenkaart over bowlen
Activiteitenkaart over bowlen

Ten eerste kun je met een activiteitenkaart alleen praten over de dingen die op de kaart staan. Als je gaat bowlen, dan is de bijbehorende activiteitenkaart handig om over het spel te praten. Maar hoe moet je een interessant gesprek voeren over een ander onderwerp? Ga je alléén maar praten over bowlen? Activiteitenkaarten beperken de taal- en communicatiemogelijkheden.

Proloquo2Go paardrijden map in 6x3 roostermaat
Activiteitenkaart over paardrijden

Een activiteitenkaart is vaak een light-tech papieren systeem. Je haalt de kaart tevoorschijn tijdens de activiteit en bergt hem na afloop op. Op deze manier leren OC-gebruikers wel hoe ze iets moeten zeggen met behulp van de kaart, maar niet waar ze die woorden kunnen vinden in hun OC-systeem. Een gebruiker leert bijvoorbeeld het woord 'paard' op de activiteitenkaart over paardrijden, maar daarmee is hij/zij niet in staat om 'paard' in het OC-systeem te vinden wanneer jullie willen praten over het paard van iemand anders. Activiteitenkaarten kunnen de gebruiker beperken in het leerproces binnen het OC-systeem.

Op niet alle activiteitenkaarten staan kernwoorden. Staan ze er wel op, dan vind je ze misschien niet op elke activiteitenkaart op precies dezelfde plek terug. Als woorden niet consequent op dezelfde plek staan, is het moeilijker voor de OC-gebruiker om het motorische patroon te leren en zo de woorden snel en makkelijk te vinden. Activiteitenkaarten zijn niet geschikt om kernwoorden aan te leren door middel van motorisch leren.

Activiteitenkaart over bellen blazen
Activiteitenkaart over bellen blazen

Tot slot: met een activiteitenkaart kunnen gebruikers alleen bepaalde woorden gebruiken in specifieke situaties. Ze hebben niet de mogelijkheid om deze woorden op andere momenten en bij andere activiteiten toe te passen. Hierdoor wordt het moeilijker de kracht en veelzijdigheid van taal te ontdekken. Een OC-gebruiker heeft bijvoorbeeld geleerd om 'blazen' en 'knappen' aan te wijzen op een activiteitenkaart over bellen blazen. Maar hoe kan hij/zij dan 'blazen' zeggen bij het uitblazen van de kaarsjes op een verjaardagstaart? En hoe beschrijft hij/zij het geluid van een knappende ballon?

Activiteitenkaarten beperken de mogelijkheid om taal toe te passen in verschillende situaties.

Een uitgebalanceerd vocabulaire gebruiken

Een uitgebalanceerd vocabulaire van een OC-systeem is gebaseerd op kernwoorden en biedt eenvoudige toegang tot het randvocabulaire en het alfabet.

Ontdek zelf hoe je dit uitgebalanceerde vocabulaire kunt gebruiken in plaats van activiteitenkaarten. Het biedt je de mogelijkheid om kern- en randwoorden aan te leren door te modelleren, bij welke activiteit of in welke situatie dan ook. Je laat zien hoe de gebruiker de kernwoorden kan vinden en combineren zodat hij/zij op een realistische en krachtige manier leert communiceren.

Dit werkt beter dan individuele kaarten of mappen voor elke specifieke activiteit.

Met een uitgebalanceerd vocabulaire hebben OC-gebruikers veel meer woorden tot hun beschikking. En met meer woorden krijgen ze ook meer mogelijkheden om hun taalvaardigheid te ontwikkelen.

In een dergelijk vocabulaire leren OC-gebruikers waar ze bepaalde woorden kunnen vinden zodat ze die op elk moment opnieuw kunnen inzetten. Daarom is het logischer om extra woorden aan bestaande mappen toe te voegen dan een aparte map voor een specifieke activiteit aan te maken. We benadrukken het nog maar eens: op deze manier leert de OC-gebruiker waar woorden staan, zodat hij/zij ze op een later moment makkelijk kan terugvinden.

Met een uitgebalanceerd vocabulaire heeft een OC-gebruiker altijd kernwoorden bij de hand. Afhankelijk van het systeem staan deze kernwoorden in principe altijd op dezelfde plek. Hiermee ondersteun je motorisch leren. Bovendien leren OC-gebruikers hoe ze de kernwoorden kunnen combineren om allerlei verschillende dingen te zeggen: ze leren krachtig en veelzijdig communiceren.

Activiteitenkaarten op de juiste manier inzetten

Toch zijn er momenten waarop een activiteitenkaart heel goed van pas komt. Vaak starten OC-gebruikers met activiteitenkaarten voordat ze een volledig OC-systeem tot hun beschikking krijgen.

Als je besluit om een activiteitenkaart te maken, hou dan rekening met de volgende aspecten:

  • Gebruik een sjabloon zodat veelvoorkomende en veelgebruikte kernwoorden op elke activiteitenkaart op dezelfde plek staan.
  • Als je Proloquo2Go en het Crescendo™-vocabulaire gebruikt, dan kun je hiervoor de activiteiten- en mapsjablonen gebruiken.
  • Gebruik je activiteitenkaart in combinatie met een kernwoordenkaart voor het geval je extra woorden nodig hebt.
  • Hou het OC-systeem bij de hand om ook andere woorden beschikbaar te hebben en te modelleren als dat nodig blijkt tijdens de activiteit.
Activiteitenkaart over zwemmen, gemaakt met behulp van een Crescendo™-sjabloon
Activiteitenkaart over zwemmen, gemaakt met behulp van een Crescendo™-sjabloon

Situaties waarin een activiteitenkaart van pas komt

Hieronder zetten we een aantal situaties op een rij waarin activiteitenkaarten van pas komen.

  • Voor gebruikers die aan het begin van hun OC-traject staan, kunnen activiteitenkaarten over een paar favoriete activiteiten een handig middel zijn om met communiceren te beginnen. Dat werkt goed, zolang deze kaarten in combinatie met een OC-systeem worden ingezet en niet als enige communicatiemiddel worden gezien.
  • Een light-tech activiteitenkaart komt ook van pas wanneer je het OC-systeem niet makkelijk mee kunt nemen, bijvoorbeeld als je naar het strand of het zwembad gaat, een buitenactiviteit hebt gepland of als je lekker wil knoeien met verf of klei.
  • Activiteitenkaarten kunnen handig zijn als OC-gebruikers worden geconfronteerd met een nieuwe situatie. Je wil hun namelijk de mogelijkheid geven om snel en makkelijk te communiceren. Dit geldt ook voor momenten waarop ze praten met een onbekende. Denk aan klassenuitjes, eten bestellen in een restaurant, een treinkaartje kopen, een toespraak geven tijdens een vergadering, etc.

Beginnen met een uitgebalanceerd vocabulaire

Met een uitgebalanceerd vocabulaire hebben OC-gebruikers een krachtig hulpmiddel in handen: ze ontwikkelen hun taalvaardigheid en leren taal in verschillende situaties toe te passen. Ten opzichte van losse activiteitenkaarten levert deze leermethode meer resultaat op. Bovendien hoef je geen tijd te steken in het maken van deze losse activiteitenkaarten.

Via onderstaande links vind je meer informatie over strategieën om te beginnen met communiceren:

Nu we zijn begonnen met communiceren via OC is het tijd voor de volgende stap: taal en communicatie uitbreiden.

Bronvermelding en links

Auteurs

Geschreven door