Wereldwijd gebruiken meer dan 4.9 miljard mensen sociale media. Dit aantal groeit dagelijks. De meest gebruikte kanalen zijn Facebook, YouTube, Twitter, SnapChat en Instagram. We gebruiken deze sociale media kanalen om te communiceren met vrienden en kennissen, en om in contact te komen met mensen die onze interesses delen. De gevaren van sociale media komen vaak in het nieuws, zoals het risico op een sociaal isolement omdat mensen meer virtueel dan persoonlijk communiceren. Maar we horen eigenlijk niets over het potentiële belang van sociale media voor mensen die communiceren via OC.
“Via sociale media krijgen communicatiepartners en leeftijdsgenoten zonder spraakbeperking een beter beeld van mijn capaciteiten. Wanneer mensen mij ontmoeten, spreken ze vaak in zinnen van twee woorden. Mensen die met me hebben gepraat via sociale media weten dat ik slim ben en inzicht heb, en behandelen me daarom zoals ik ben.” ~ Johanna Schmidt, OC-gebruiker
Onderzoek toont aan dat sociale media een uitzonderlijk positief effect hebben op het leven van OC-gebruikers. Sociale media worden geassocieerd met:
- meer interactie en communicatie met meer mensen
- nauwere sociale banden met vrienden, familie en collega's
- minder isolatie en eenzaamheid
- meer onafhankelijkheid
- creëren van een eigen identiteit, betere zelfexpressie
- behoud van persoonlijke interesses en hobby's
- meer sociale rollen, bijvoorbeeld door blogger of mentor te worden op een socialemediakanaal
- betere fysieke gezondheid door betere omgang met de onderliggende ziekte of stoornis, meer mogelijkheden om advies te vragen en beter informatie te delen met artsen
Tijdens de interviews gaven de OC-gebruikers een nog mooiere beschrijving van de rol van sociale media in hun leven.
Sociale media zijn in feite OC
“Sociale media, chatberichten en tweets zijn in feite grootschalige en sociaal geaccepteerde OC-systemen.” ~ Saoirse Tilton, OC-gebruiker
Verschillende gebruikers omschreven socialemediakanalen als een vorm van OC. Ze beschouwen ze als universelere en inclusievere communicatiemiddelen dan spraak. In hun ogen is iedereen die Facebook heeft, eigenlijk een OC-gebruiker, omdat deze vorm van communicatie als alternatief voor spraak dient. Ook legden ze uit dat de communicatie eerlijker verloopt wanneer iedereen afbeeldingen en tekst gebruikt. De onbalans tussen de ene persoon die typt of symbolen gebruikt, en de communicatiepartner die praat, verdwijnt.
“Dankzij sociale media communiceer ik niet simpelweg, maar ga ik interactie aan. Vaak merk ik dat ik met OC zo gehaast ben, dat ik er niet in slaag om echt te communiceren of om werkelijk contact te maken met anderen door vragen te stellen, interesse te tonen of steun te bieden.” ~ Johanna Schmidt, OC-gebruiker
“Sociale media zijn enorm belangrijk. Ze zouden pas minder van belang worden als mijn vrienden dichtbij zouden wonen (en ik daarom niet zo afhankelijk was van online community's voor mensen met autisme of andere beperkingen) en als ik goed kon praten.” ~ Alyssa Hilary, OC-gebruiker
Je ware gezicht laten zien op sociale media
Sociale media worden vaak bekritiseerd omdat mensen zichzelf online heel anders voordoen dan in het echt. Maar verschillende OC-gebruikers leggen uit dat ze juist alleen via Facebook hun ware ik kunnen laten zien. Ze vertellen dat, in persoonlijk contact, anderen hun oordeel over hen baseren op de zichtbare verschillen (zoals het gebruik van OC, of onwillekeurige bewegingen of geluiden). In een persoonlijk gesprek worden OC-gebruikers anders behandeld. De meeste gebruikers geven aan dat ze in dat soort conversaties worden onderschat en niet de kans krijgen om zich te laten horen. Op sociale media kunnen ze alle aspecten van hun persoonlijkheid beter laten zien. Ze komen ongehinderd aan het woord.
“Ik maak vaak onwillekeurige bewegingen en veel mensen nemen hierdoor aan dat ik weinig tot niets begrijp. Zelfs mensen die me goed kennen, gaan in de echte wereld vrijwel nooit een intelligent of stimulerend gesprek met me aan, omdat ik er fysiek anders uitzie.” ~ Johanna Schmidt, OC-gebruiker
In een live gesprek hebben mensen, door allerlei mogelijke beperkingen, soms geen controle over hun fysieke bewegingen. Ze maken geluiden of vertonen tics of uitbarstingen die sociaal ongepast zijn. Een van de OC-gebruikers legde uit dat ze zich niet kunnen houden aan ‘normatieve sociale hints’ zoals oogcontact houden. Op sociale media speelt dit allemaal geen rol. Een andere OC-gebruiker zei: 'Op Facebook voel ik me normaal. Mijn boodschap wordt gehoord op een meer “sociaal geaccepteerde” manier.'
Sociale media zijn toegankelijker
Op sociale media schrijven mensen kortere stukjes tekst, en daarom zijn ze toegankelijker voor mensen met verschillende communicatieproblemen. Dat maakt sociale media een multimodale vorm van communicatie. We delen foto's, afbeeldingen en video's in plaats van lange lappen tekst of gesproken monologen. Deze vormen van communicatie zijn beter te volgen voor mensen die moeite hebben met het verwerken van spraak. Beelden trekken onze aandacht. ‘Als een vriend me een lang verhaal vertelt, kan het moeilijker zijn om alle informatie in één keer in me op te nemen,’ aldus Endever* Corbin. 'Op Twitter krijg ik de informatie in stukjes binnen, daardoor kan ik dit beter volgen en een gesprek voeren.'
Sociale media zijn efficiënter
Sociale media zijn efficiënter voor mensen die zich minder goed kunnen bewegen en voor wie elke beweging telt. Ze hoeven niet uit te typen wat ze allemaal hebben beleefd op hun vakantie. In plaats daarvan kunnen ze foto's delen en enkele details erbij vermelden. Anderen kunnen hier weer efficiënt op reageren, bijvoorbeeld met 'vind ik leuk', emoji’s, gifjes, of door het bericht te delen of retweeten. Ook kunnen ze humor, ironie, grapjes en verwijzingen naar populaire dingen vaak veel gemakkelijker delen via sociale media dan via een OC-apparaat.
“Emoji's zijn heel waardevol voor online communicatie. Ik heb vaak geen controle over mijn gezichtsuitdrukkingen, en als ik alleen Proloquo4Text gebruik, kunnen subtiele boodschappen verloren gaan. Denk bijvoorbeeld aan warmte en vriendelijkheid, die de meeste mensen uiten door te glimlachen. Voor mij zijn emoji's een belangrijke manier om dit over te brengen.” ~ Johanna Schmidt, OC-gebruiker
Sociale media nemen communicatiedrempels weg
Veel OC-gebruikers vertelden dat de maatschappij vaak ontoegankelijk voor hen is. Ze zijn bijvoorbeeld aan huis gebonden door medische problemen. Het is moeilijk om met vrienden af te spreken omdat ze weinig geld hebben en niet genoeg subsidie krijgen voor ondersteunende diensten. Met sociale media kunnen ze deze belemmeringen overwinnen.
Bovendien is communicatie op sociale media minder veeleisend dan een persoonlijk gesprek. Die verloopt langzamer dan wanneer je praat. Daardoor beleeft de gebruiker er meer voldoening aan. Een van de OC-gebruikers vertelde ons: 'Er is geen impliciete tijdsdruk om direct te reageren.'
