Progressieve taal

Het probleem

Taalontwikkeling in welke vorm dan ook is een ingewikkeld en tijdrovend proces dat veel inzet kost. Ga maar na: de meeste baby's leren pas hun eerste woordjes spreken nadat ze een jaar of langer continu zijn blootgesteld zijn aan gesproken taal. Taalontwikkeling gaat geleidelijk en vergt oefening en geheugentraining.

Toen we op scholen waren en in gesprek gingen met ouders van OC-gebruikers begrepen we waarom velen van hen twijfelden of ze een systeem met een zeer uitgebreid vocabulaire moesten gebruiken voor startende OC-leerlingen die net hun eerste communicatievaardigheden opdeden. De meesten van hen waren bang dat een OC gebruiker lastig te motiveren zou zijn om te communiceren via OC als hij/zij te snel gefrustreerd of overweldigd zou raken door het systeem.

We weten dat veel logopedisten het als best practice beschouwen om vaardigheden te veronderstellen bij de OC-gebruiker. Dat doen ze onder andere door hun OC-gebruikers vanaf het allereerste begin zo veel mogelijk woorden aan te bieden. Aan de andere kant wilden we graag een uitgebalanceerd systeem ontwerpen dat onze gebruikers toegang geeft tot de woorden die ze zouden willen zeggen maar het mogelijk maakt deze woorden te introduceren zonder bang te zijn de gebruiker te overstelpen.

Geïnspireerd op gebruikers

Een van de grootste voordelen van Proloquo2Go zijn de verschillende voorgeprogrammeerde roostermaten. Voor elke app geldt dat ruimte kostbaar is. Met kleinere knoppen heb je meer woorden in beeld en hoef je niet van map naar map te navigeren om een eenvoudige zin samen te stellen. Deze eigenschap biedt veel voordelen op de lange termijn, maar hoe kan een beginner daarmee van start gaan?

Tijdens de gesprekken met onze gebruikers ontdekten we dat ze naar eigen behoefte het aantal knoppen beperkten. Ze kozen bijvoorbeeld een kleinere roostermaat met minder en dus grotere knoppen. Na verloop van tijd stelden ze steeds een grotere roostermaat in, met meer knoppen op één pagina. Een andere strategie was dat gebruikers begonnen met de aanbevolen roostermaat en een groot aantal knoppen, maar dat ze meerdere woorden handmatig verborgen. Zodra de gebruiker eraan toe was, maakten ze de woorden een voor een weer zichtbaar.

We raakten geïnspireerd door de vindingrijkheid van onze gebruikers, maar we realiseerden ons dat dit soort ad-hocoplossingen niet ideaal waren voor degene die de aanpassingen moest doorvoeren, noch voor de OC-gebruiker zelf. Op de eerste plaats kan het verwarrend werken voor een gebruiker als de roostermaat telkens verandert. Zodra hij/zij een woord en de bijbehorende locatie heeft geleerd, krijgt het woord alweer een nieuwe plek.

Handmatig woorden verbergen en zichtbaar maken is ook enorm tijdrovend en arbeidsintensief omdat je de aanpassingen in elke map opnieuw moet uitvoeren. Tot slot worden kernwoordvocabulaires en de bijbehorende weergave ontworpen op basis van uitgebreid onderzoek om taalontwikkeling te ondersteunen. Als een gebruiker woorden verbergt zonder te weten waarom juist die in het rooster staan, wordt het leerproces voor de OC-gebruiker alleen maar lastiger of verwarrender.

Beantwoorden aan behoeften van onze gebruikers

De functie Progressieve taal is onze oplossing om de zorgen bij onze klanten weg te nemen. Deze functie is ontworpen voor gebruikers die willen beginnen met een beperkte weergave van het vocabulaire. De ouders of de therapeut kunnen het aantal woorden vergroten volgens de stappen die horen bij het leerproces en de taalontwikkeling. Progressieve taal zorgt er bovendien voor dat de knoppen op dezelfde plek blijven staan (wat niet het geval is als je handmatig een andere roostermaat instelt). Zo kan de gebruiker de positie van eerder geleerde woorden makkelijker onthouden wanneer er nieuwe woorden worden geïntroduceerd.

Je kunt bijvoorbeeld beginnen met een rooster met 77 of 96 knoppen. Deze knoppen moeten groot genoeg zijn om ze goed te onderscheiden en aan te tikken. In een rooster van 77 knoppen zijn er 23 knoppen zichtbaar bij stap 1, waaronder 9 kernwoorden en 14 mappen met randwoorden.

Bij stap 2 komen er 4 kernwoorden bij. Daarna worden er bij elke stap ongeveer 10 nieuwe kernwoorden toegevoegd. Zo raakt de gebruiker bedreven in het gebruik van een beperkt woordenaantal, en ga je naar de volgende stap zodra hij/zij er klaar voor is.

Als je dit doet door handmatig knoppen te verbergen kost dit veel tijd en moeite. Progressieve taal werkt in het hele vocabulaire. Dat wil zeggen dat in elke map bepaalde woorden verborgen zijn. Bij elke stap worden dezelfde kernwoorden op de startpagina en op de pagina's met randwoorden zichtbaar gemaakt.

Misschien heb je ineens toch een woord nodig dat verborgen is door de functie Progressieve taal. Hier is ook een oplossing voor: de Verken-modus. Hiermee kun je het gehele vocabulaire doorzoeken op het woord dat je wilt gebruiken. En als je een woord dat nog verborgen is permanent zichtbaar wilt hebben, dan kun je het handmatig zichtbaar maken in de Wijzig-modus.

Ontworpen voor nu en de toekomst

De functie Progressieve taal is in vergelijkbare vorm beschikbaar in andere OC-systemen, maar die bieden niet zo'n uitgebreide en complete gebruikservaring. Dergelijke systemen geven je alternatieven van het volledige vocabulaire. Denk bijvoorbeeld aan een lijst met suggesties voor woorden die je zelf handmatig moet verbergen, een apart scherm met een beperkt aantal woorden dat niet is geïntegreerd in de natuurlijke navigatie van de rest van de app, of een beginnersniveau voor starters met een klein aantal basale woorden waarmee de gebruiker niet op een logische manier kan toegroeien naar het volledige vocabulaire.

Progressieve taal is ontworpen om het vocabulaire van de gebruiker op een makkelijke en stapsgewijze manier uit te breiden. Bovendien is de functie gebaseerd op degelijke klinische kennis over ontwikkeling. Naast onze vocabulaires van verschillende grootte en aanpasbare grammaticale ondersteuning is Progressieve taal een van de vele functies die Proloquo2Go de flexibiliteit geven waarmee gebruikers zich nu en in de toekomst helder kunnen uitdrukken.